Tüketici Konfederasyonu Hukuk Komisyonu (TÜKONFED) Üyesi Avukat Baki Öztürk, kiracıların site aidatlarından yalnızca ödedikleri kira tutarı kadar sorumlu olduğunu açıkladı. Öztürk, aidatların belirlenme sürecinden, kat maliklerinin haklarına ve yüksek aidatlarla mücadele yöntemlerine kadar önemli konulara değindi.
AİDATLAR 50 BİN TL’YE KADAR ÇIKABİLİYOR
Öztürk, son yıllarda artan site aidatlarının hem ev sahipleri hem de kiracılar için büyük bir sorun haline geldiğini belirtti. Sitelerin bulundukları semte ve sundukları olanaklara göre aidatların 10 bin TL ile 50 bin TL arasında değişebildiğini söyledi.
Aidatlarla ilgili sıkça karşılaşılan bazı şikayetlere de değinen Öztürk, "Bazı vatandaşlar, 'Birinci katta oturuyorum, asansörü kullanmıyorum' ya da 'Havuzu, spor salonunu kullanmıyorum' şeklinde taleplerde bulunabiliyor. Ancak Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre bu tür hizmetler ortak gider sayıldığı için aidat ödemeleri zorunludur" ifadelerini kullandı.
AİDATLARDA ZAM SINIRI YOK
Öztürk, kiralara uygulanan yüzde 25’lik zam sınırının 1 Temmuz 2024 itibarıyla kaldırıldığını ve artık TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranlarına göre belirlendiğini hatırlatarak, aidatlar için ise herhangi bir yasal sınırlamanın olmadığını vurguladı.
Aidatların bazı site yönetimleri tarafından keyfi olarak artırıldığına dikkat çeken Öztürk, vatandaşların bu konuda bilinçli hareket etmeleri gerektiğini söyledi. Kat maliklerinin, site genel kurul toplantılarına katılarak aidat kararlarına itiraz etmesi gerektiğini belirtti.
AİDATLARA NASIL İTİRAZ EDİLİR?
Aidatlar, her yıl düzenlenen olağan genel kurul toplantılarında belirleniyor. Öztürk, toplantı yeter sayısının genellikle sağlanamadığını ve ikinci toplantıda çok az kişinin alınan kararları belirlediğini söyledi.
"200 dairelik bir sitede ilk toplantıda 101 kat malikinin toplantıya katılması gerekir. Ancak bu sağlanamadığında ikinci toplantı yapılır ve burada katılımcı sayısı önemli değildir. Örneğin, sadece 10 kişi bile katılsa, 6 kişinin aldığı karar tüm siteyi bağlar" diyerek, kat maliklerini toplantılara aktif olarak katılmaya çağırdı.
Yüksek aidatlarla karşılaşan vatandaşların yapması gerekenler:
Genel kurul toplantılarına katılmalı ve yüksek aidatlara şerh koymalıdır.
Aidat kararını hukuki olarak geçersiz kılmak için sulh hukuk mahkemesine dava açabilirler.
Dava açma süresi toplantıdan sonra bir aydır.
Öztürk, bu süreçte vatandaşların yasal haklarını kullanarak haksız aidat artışlarına karşı çıkabileceğini belirtti.
KİRACILAR AİDATLARDAN NE KADAR SORUMLU?
Öztürk, aidatların tamamen kiracıya yüklenemeyeceğini belirterek, kiracıların sadece kira tutarı kadar aidattan sorumlu olduğunu söyledi.
Eğer bir kiracı 20 bin TL kira ödüyorsa, ancak site aidatı 30 bin TL olarak belirlenmişse, kiracı sadece 20 bin TL’ye kadar ödeme yapmakla yükümlüdür.
Aradaki 10 bin TL’lik fark ise ev sahibi tarafından karşılanmalıdır.
Bu konuda yasal düzenlemelerin yetersiz kaldığını belirten Öztürk, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın konu üzerinde çalıştığını ancak net bir düzenleme getirilmesi gerektiğini vurguladı.
SİTE YÖNETİMLERİNDE ŞİRKETLEŞME VE TEKELLEŞME SORUNU
Öztürk, site yönetimlerinde şirketleşme eğiliminin giderek arttığını ve bunun bazı durumlarda tekelleşmeye yol açtığını belirtti.
"Kat Mülkiyeti Kanunumuz oldukça eski bir yasa. 2007'de yapılan düzenlemeler tam anlamıyla yeterli olmadı. Özellikle bazı büyük site yönetimlerinin şirketleşerek tekelleşmesi, aidat artışlarını kontrolsüz hale getirdi" dedi.
Bu durumun önüne geçebilmek için yasal düzenlemelerin güncellenmesi gerektiğini söyleyen Öztürk, şeffaf bir yönetim ve aidat belirleme sisteminin oluşturulması gerektiğini belirtti.
