8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü vesilesiyle, kadınların iş yaşamındaki yerine, istihdamda karşılaştıkları sorunlara ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğine ilişkin veriler bir kez daha gündeme geldi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) raporları, kadınların iş gücüne katılımında erkeklere kıyasla hâlâ büyük oranda geride kaldığını ortaya koyuyor.
ILO'nun “Kadınlar ve Ekonomi: Pekin Deklarasyonu’nun 30 Yıl Sonrası” başlıklı raporuna göre, küresel ölçekte istihdam oranlarında cinsiyet eşitliğine ulaşmak için 200 yıl gerekiyor.
TÜRKİYE’DE KADIN YÖNETİCİLER ERKEKLERİN GERİSİNDE
TÜİK verilerine göre, Türkiye’de 1 milyon 432 bin erkek yönetici bulunurken, kadın yönetici sayısı sadece 365 bin. Bu oran, Türkiye’de kadın yöneticilerin toplam içinde yalnızca %20 seviyesinde olduğunu gösteriyor. Dünya genelinde ise bu oran %30 civarında.
Bloomberg'in haberine göre, kadın ve erkekler arasındaki istihdam farkı 1990'lardan bu yana azalsa da, kadınların iş gücüne katılımı erkeklere kıyasla oldukça düşük seviyede kalıyor. 2024 yılı itibarıyla dünyada kadınların istihdam oranı %46,4 olurken, erkeklerde bu oran %69,5.
Türkiye’de ise durum daha da çarpıcı:
Kadınların istihdam oranı %31,
Erkeklerin istihdam oranı ise %64.
ILO raporuna göre, bu hızda devam edilirse istihdam oranlarında eşitliğe ulaşmak 200 yıl alacak.
ERKEK YÖNETİCİLERİN SAYISI KADINLARDAN DÖRT KAT FAZLA
Kadınların çalışma hayatındaki varlığı artmasına rağmen, yönetici pozisyonlarına yükselmeleri erkeklere kıyasla çok daha zor. TÜİK verilerine göre, 2021 yılından 2024 yılına kadar çalışan kadın sayısı %29 artarken, yönetici kadın sayısındaki artış sadece %20 oldu.
Buna karşılık, erkek yöneticilerin sayısı 2024 yılı sonunda 1 milyon 432 bine ulaşarak kadın yöneticilerin dört katına çıktı. Üstelik erkek çalışanlarda yönetici oranı yükselirken, kadın çalışanlarda bu oran geriledi. 2021 yılında kadın çalışanların %4’ü yönetici pozisyonundayken, 2024 itibarıyla bu oran %3’e düştü.
KADIN İŞVEREN SAYISI ERKEKLERE KIYASLA DÜŞÜK KALIYOR
İş dünyasında kadın girişimcilerin sayısı da erkeklere oranla oldukça düşük seviyede.
2021 yılında Türkiye’de 160 bin kadın işveren varken, 2024 yılı sonunda bu rakam 192 bine yükseldi.
Erkek işveren sayısı ise aynı dönemde 1 milyon 106 binden 1 milyon 317 bine çıktı.
Erkek işveren sayısı kadın işveren sayısının yedi katına ulaşmış durumda.
Kendi hesabına çalışan kadınların sayısı 828 binden 1 milyon 89 bine yükselirken, erkeklerde bu sayı 3 milyon 741 binden 4 milyon 204 bine çıktı.
Kadınlar, özellikle düşük vasıflı işlerde daha fazla yer alırken, nitelik gerektirmeyen işlerde çalışan kadın sayısı %33 arttı. Ancak aynı kategorilerde erkek çalışan sayısı da arttığından, kadınların iş gücüne katılımı artmasına rağmen istihdamdaki eşitsizlik değişmedi.
KADINLARIN İŞ HAYATINDAKİ YERİ GÜÇLENMELİ
Kadınların çalışma hayatına katılımı son yıllarda artış gösterse de, yönetici pozisyonlarında ve işverenlik alanında erkeklere kıyasla hâlâ büyük bir fark bulunuyor. İstihdamdaki cinsiyet eşitsizliği, yalnızca bireysel kariyer olanaklarını değil, ülke ekonomisinin gelişimini de doğrudan etkiliyor.
ILO verilerine göre, kadınların iş gücüne katılım oranı artırılmadıkça ve yöneticilik pozisyonlarında daha fazla yer almaları sağlanmadıkça, ekonomik büyüme potansiyeli tam anlamıyla kullanılamayacak.
Ancak mevcut ilerleme hızıyla bakıldığında, kadınların erkeklerle eşit istihdam oranına ulaşması için 200 yıl gibi uzun bir sürenin gerektiği vurgulanıyor.
KAYNAK: KARAR
